Biến thử thách thành cơ hội cho Việt Nam từ hiệp định TPP :
Khi tham gia Hiệp định, thử thách đặt ra là rất lớn, nhưng cơ hội cũng rất nhiều cho nước ta, tuy nhiên bản thân cơ hội không biến thành lợi ích và đôi khi chính thách thức làm nên cơ hội.
TPP sẽ đem lại nhiều lợi ích cho Việt Nam, thể hiện cụ thể ở các mặt cả về phương diện kinh tế, thể chế và xã hội:
Về kinh tế: Việc tham gia TPP giúp Việt Nam đẩy mạnh tăng trưởng xuất khẩu và thay đổi cơ cấu thị trường xuất nhập khẩu theo hướng cân bằng hơn. Theo như tính toán của các chuyên gia trong lĩnh vực kinh tế, TPP sẽ giúp GDP của Việt Nam tăng thêm 23,5 tỷ USD vào năm 2020 và 33,5 tỷ USD vào năm 2025; xuất khẩu sẽ tăng thêm được 68 tỷ USD vào năm 2025.
Đặc biệt,việc các thị trường lớn như Hoa Kỳ, Nhật Bản và Canada giảm thuế nhập khẩu về 0% sẽ giúp hoạt động xuất khẩu của nước ta tạo ra được “cú hích” lớn. Ngoài ra, các ngành xuất khẩu quan trọng như dệt may, giày dép, thủy sản… nhiều khả năng cũng sẽ có bước phát triển vượt bậc về kim ngạch xuất khẩu sang các thị trường lớn này. Bên cạnh đó, việc tham gia TPP sẽ giúp các doanh nghiệp Việt Nam có được các cơ hội mới từ chuỗi cung ứng mới hình thành sau khi TPP có hiệu lực.
Về mặt thể chế: tương tự như việc tham gia WTO, tham gia Hiệp định TPP sẽ là cơ hội để Việt Nam tiếp tục hoàn thiện thể chế, trong đó có thể chế kinh tế thị trường, một trong ba đột phá chiến lược mà Đảng ta đã đề ra; hỗ trợ cho tiến trình đổi mới mô hình tăng trưởng và cơ cấu lại nền kinh tế của nước ta, đồng thời giúp nước ta có thêm cơ hội để hoàn thiện môi trường kinh doanh theo hướng thông thoáng, minh bạch hơn , từ đó thúc đẩy cả đầu tư trong nước lẫn đầu tư nước ngoài. Đặc biệt, việc hoàn thiện và tăng cường công tác bảo hộ quyền Sở hữu trí tuệ sẽ mở ra cơ hội thu hút đầu tư vào những lĩnh vực có hàm lượng tri thức cao, ví dụ như sản xuất dược phẩm, trong đó có thuốc sinh học (đặc biệt là với vắc xin và một số sản phẩm ta có bước phát triển mạnh trong các năm qua).
Thêm vào đó, Hiệp định TPP với các tiêu chuẩn rất cao về quản trị minh bạch và hành xử khách quan của bộ máy Nhà nước sẽ giúp ta tiếp tục hoàn thiện Nhà nước pháp quyền Xã hội chủ nghĩa; thúc đẩy hoàn thiện bộ máy theo hướng trong sạch, vững mạnh; đẩy mạnh cải cách hành chính; tăng cường trách nhiệm, kỷ luật, kỷ cương và phòng chống tham nhũng, lãng phí.
Hiệp định TPP và vòng tròn tham vòng 12 quốc gia.
Về mặt xã hội: Việt Nam tham gia TPP sẽ tạo ra các cơ hội giúp nâng cao tốc độ tăng trưởng, hệ quả là sẽ tạo thêm nhiều việc làm, nâng cao thu nhập và góp phần xoá đói giảm nghèo. Tăng trưởng kinh tế cũng giúp nước ta có thêm nguồn lực để cải thiện chất lượng nguồn nhân lực và chăm sóc sức khỏe cộng đồng.
Đặc biệt, do Hiệp định TPP bao gồm cả các cam kết về bảo vệ môi trường nên tiến trình mở cửa, tự do hóa thương mại và thu hút đầu tư sẽ được thực hiện theo cách thân thiện với môi trường hơn, giúp nước ta tăng trưởng bền vững hơn.
Thách thức cũng “không nhỏ”
Bên cạnh những thuận lợi lớn, TPP cũng đặt ra nhiều thách thức không nhỏ cho Việt Nam thể hiện như:
Về kinh tế: thách thức lớn nhất đối với Việt Nam là sức ép cạnh tranh, đặc biệt là trong lĩnh vực chăn nuôi. Mặc dù Việt Nam có thế mạnh trong nhiều lĩnh vực nông nghiệp nhưng sức cạnh tranh của nước ta trong một số ngành nghề chưa thực sự tốt, ví dụ như chăn nuôi.
Đối với các ngành kinh tế khác, cạnh tranh cũng có thể xảy ra nhưng ở mức độ không lớn bởi vì các nền kinh tế TPP hiện nay có cơ cấu mặt hàng xuất khẩu mang tính bổ sung hơn là mang tính cạnh tranh với cơ cấu mặt hàng xuất khẩu của Việt Nam.
Về xây dựng pháp luật, thể chế: các tiêu chuẩn cao về quản trị minh bạch và hành xử khách quan của bộ máy Nhà nước sẽ đặt ra những thách thức lớn cho bộ máy quản lý. Tuy nhiên, đây cũng là nhĩmg tiêu chuẩn mà Việt Nam đang hướng đến để xây dựng một Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa, thực sự của dân, do dân và vì dân, với đội ngũ cán bộ, công chức có phẩm chất, năng lực, kỷ luật, kỷ cương.
Về mặt xã hội: cạnh tranh tăng lên khi tham gia TPP có thể làm cho một số doanh nghiệp, trước hết là các doanh nghiệp vẫn dựa vào sự bao cấp của Nhà nước, các doanh nghiệp có công nghệ sản xuất và kinh doanh lạc hậu rơi vào tình trạng khó khăn (thậm chí phá sản), kéo theo đó là khả năng thất nghiệp trong một bộ phận lao động sẽ xảy ra. Tuy nhiên, do phần lớn các nền kinh tế trong TPP không cạnh tranh trực tiếp với Việt Nam, nên ngoại trừ một số ít ngành nông nghiệp, dự kiến tác động này là có tính cục bộ, quy mô không đáng kể và chỉ mang tính ngắn hạn.
Biến thách thức trong TPP thành cơ hội :
Mặc dù việc tham gia Hiệp định TPP đặt ra cho Việt Nam nhiều thử thách cần giải quyết nhưng nước ta bằng năng lực của mình có thể biến những thách thức thành cơ hội để phát triển đất nước, cụ thể:
Trước hết, về kinh tế: Việt Nam sẽ phải hết sức nỗ lực, biến thách thức thành cơ hội để đổi mới mô hình tăng trưởng và cơ cấu lại nền kinh tế, trong đó đặc biệt coi trọng cơ cấu lại ngành nông nghiệp, tổ chức lại sản xuất, thúc đẩy ứng dụng khoa học – công nghệ, chuyển đổi sang mô hình kinh doanh trang trại, đồn điền lớn để giảm chi phí sản xuất, dễ quản lý chất lượng, an toàn vệ sinh thực phẩm, cũng như dễ ứng dụng các công nghệ sinh học vào lĩnh vực trồng trọt, canh tác, chăn nuôi, phù hợp với việc xây dựng các chiến lược về nông nghiệp.
Về thể chế: để thực thi cam kết trong TPP, Việt Nam sẽ phải điều chỉnh, sửa đổi một số quy định pháp luật về thương mại, đầu tư, đấu thầu, sở hữu trí tuệ , lao động, môi trường … Tuy nhiên, như kinh nghiệm gia nhập WTO đã chỉ ra, với sự chuẩn bị nghiêm túc và nỗ lực cao độ, chúng ta có thể thực hiện thành công khối lượng công việc này, nhất là khi chúng ta được quyền thực hiện theo lộ trình.
Về mặt xã hội: với cơ hội mới có được từ Hiệp định TPP, chúng ta sẽ có điều kiện để tạo công ăn việc làm mới, giúp chuyển dịch cơ cấu kinh tế sang các ngành ta thực sự có lợi thế cạnh tranh. Ngoài ra, Nhà nước cũng cần có các các biện pháp trợ giúp để chủ động xử lý kịp thời các tác động tiêu cực có thể xảy ra trong đó có việc tổ chức đào tạo lại đội ngũ lao động. Với thời gian, thu hút đầu tư nước ngoài tăng lên, cơ cấu sản xuất sẽ được điều chỉnh và nhiều việc làm mới sẽ được tạo ra.
Qua những phân tích trên có thể thấy được rằng trong việc Việt Nam gia nhập TPP, bản thân cơ hội từ TPP mang lại không biến thành lợi ích và đôi khi chính thách thức làm nên cơ hội. Thách thức là rất lớn, nhưng cơ hội cũng rất nhiều, do đó, việc tận dụng được đến đâu những lợi ích mà TPP mang lại phụ thuộc rất lớn vào những hành động của Nhà nước và doanh nghiệp, nếu khách hàng cần dịch vụ tư vấn đăng ký nhãn hiệu qua TPP liên hệ với chúng tôi để được hỗ trợ.
