Nhượng quyền thương hiệu – Cơ hội trao tay

Đúng như những dự đoán của các chuyên gia phát triển thương hiệu, chỉ vài năm sau khi Việt Nam gia nhập vào tổ chức kinh tế thế giới, hình thức nhượng quyền thương hiệu ( franchise) sẽ phát triển khá sôi động. Tuy vẫn còn mới mẻ đối với nhiều doanh nghiệp trong nước, nhưng đến nay, hình thức kinh doanh này đang bắt đầu lan rộng ở những thương hiệu có tiếng trong nước.

Nhượng quyền thương hiệu là việc cho phép 1 tổ chức hoặc cá nhân được kinh doanh hàng hoá hay dịch vụ theo những hình thức, phương pháp kinh doanh bao gồm thương hiệu, công nghệ và cách thức quản lý của bên nhượng quyền ở một điểm, khu vực trong khoảng thời hạn nhất định với khoản chi phí hay phần trăm doanh thu, lợi nhuận.

Bên nhượng quyền cần phải đảm bảo cung cấp đúng, đủ và phải hỗ trợ bên nhận nhượng quyền, còn bên nhận nhượng quyền cần phải đảm bảo thực hiện đúng khuôn mẫu, cách thức kinh doanh, các quy trình kinh doanh của bên nhượng quyền

1. Hợp đồng nhượng quyền thương mại

Tại Việt Nam hiện nay hợp đồng nhượng quyền thương mại bao gồm một số nội dung chủ yếu sau:

• Nội dung của quyền thương mại.
• Quyền và nghĩa vụ của bên nhượng quyền.
• Quyền và nghĩa vụ của bên nhận quyền.
• Giá cả, chi phí nhượng quyền định kỳ, phương thức thanh toán khi chuyển nhượng.
• Thời hạn hiệu lực của hợp đồng chuyển nhượng thương hiệu.
• Gia hạn, chấm dứt hợp đồng chuyển nhượng và giải quyết tranh chấp.

2. Lợi ích của hình thức kinh doanh nhượng quyền thương hiệu

Lợi ích khi nhượng quyền thương hiệu đối với doanh nghiệp

Ưu điểm lớn nhất khi nhượng quyền thương hiệu là giảm thiểu rủi ro khi đầu tư kinh doanh. Bởi vì những cơ sở nhượng quyền đã hoạt động tốt và thu được những lợi nhuận, đã được kiểm định ở một địa điểm. Một nguyên nhân khác mà mọi người có thể biết là do ở đây có phương pháp quản lý tốt hơn, hơn nữa thương hiệu đã nổi tiếng và được người tiêu dùng tín nhiệm. Theo như một số tài liệu Small Business Administration (SBA), hầu hết các doanh nghiệp nhỏ thất bại là do việc quản lý yếu kém. Trong bối cảnh hiện nay, phương án kinh doanh dựa vào hình thức nhượng quyền có lẽ khả thi hơn cả- thuê 1 cơ sở nhượng quyền về bản chất là thuê bí quyết quản trị của 1 doanh nghiệp đã thành công.

Khi tham gia nhượng quyền thương hiệu thì bên được nhượng quyền sẽ được bên nhượng quyền hộ trợ tốt khi đám phán với những nhà cung cấp dịch vụ và giảm được phí nguyên vật liệu vì các nhà cũng cấp sẽ cung cấp vật tư nguyên vật liệu cho toàn hệ thống vì thế bên nhận nhượng quyến sẽ tiết kiệm được nhiều chi phí.
Khi tham gia vào nhượng quyền thì thương hiệu được nhượng quyền thường đã nổi tiếng và được rất nhiều khách hàng biết đến do đó sẽ không phải xây dựng thương hiệu từ đâu. Nhờ vậy mà tiết kiệm chi phí và tang khẳ năng thu hút khách hàng với thương hiệu nổi tiếng

Lợi ích của nhượng quyền thương hiệu đối với khách hàng

Với khách hàng thì ưu điểm của nhượng quyền là tạo cho khách hàng sự yên tâm về chất lượng của sản phẩm dịch vụ vì mọi quy trình nguyên vật liệu đều giống nhau so với toàn hệ thống nhượng quyền
Với sự phát triển của nhương quyền thương hiệu thì việc thưởng thức, sử dụng các sản phẩm nổi tiếng và chất lượng trên thế giới là việc hoàn toàn đơn giản, ví du như thương hiệu KFC đã được nhượng quyền thương mại vào Việt Nam, hoặc phở 24…

3. Gợi ý những hình thức nhượng quyền thương hiệu

Dựa theo tiêu chí phân loại mà các doanh nghiệp có thể phân chia hoạt động franchise theo các hình thức khác nhau.

Theo tiêu chí lãnh thổ, có thể chia hoạt động nhượng quyền thương hiệu thành 3 loại:

• Nhượng quyền thương hiệu từ nước ngoài vào Việt Nam: đây là hình thức mà chủ thương hiệu là những thương hiệu nước ngoài đầu tư vào Việt Nam bằng hình thức franchise. Có thể kể đến những thương hiệu nước ngoài nhượng quyền tại Việt Nam ví dụ như: KFC, MsDonald’s, Jollibee…
• Nhượng quyền thương hiệu từ Việt Nam ra nước ngoài: đây là hình thức mà những thương hiệu Việt Nam đầu tư ra nước ngoài bằng phương thức nhượng quyền. Trung Nguyên, Phở 24 là 2 trong những thương hiệu nổi tiếng ở Việt Nam đã nhượng quyền thành công ra nước ngoài. Phở 24 đã nhượng quyền thành công ở Jakarta- Indonesia. Trung Nguyên – thương hiệu cà phê hàng đầu tại Việt Nam đã nhượng quyền ở rất nhiều nước ví dụ như: Singapore, Nhật Bản, Thái Lan, Trung Quốc, Mỹ, Đức, hay Australia.
• Nhượng quyền thương hiệu trong nước: hiện tại các thương hiệu Việt Nam nhượng quyền trong nước đã bắt đầu phát triển một cách mạnh mẽ. Chúng ta có thể thấy Kinh Đô, 1 thương hiệu bánh kẹo nổi tiếng với chuỗi những cửa hàng bánh kẹo nhượng quyền. Ngoài ra còn Phở 24, Cà phê Trung nguyên, Foci, hay Ninomax…

Theo tiêu chí hoạt động kinh doanh, nhượng quyền thương hiệu được chia thành những hình thức mà bên nhận và nhượng quyền sẽ hoạt động. Những hình thức này gồm có:

– Nhượng quyền thương hiệu phân phối sản phẩm (product distribution franchise):

Lốp xe Goodyear, Nước uống Coca-cola, Xe hơi Ford… là những ví dụ điển hình cho hình thức kinh doanh nhượng quyền phân phối sản phẩm. Đây cũng là hình thức mà bên nhượng quyền cho phép bên nhận quyền phân phối sản phẩm do mình sản xuất, dịch vụ của mình trong phạm vi khu vực và thời gian nhất định, cho phép sử dụng thương hiệu (brand), biểu tượng, tên nhãn hiệu (trade mark), logo, slogan (khẩu hiệu)… Điểm khác biệt của hình thức này là bên nhượng quyền sẽ không nhượng lại cách thức kinh doanh. Những ngành công nghiệp sử dụng loại hình nhượng quyền này có thể thấy là ngành sản xuất thức uống nhẹ, ngành công nghiệp ô tô hay xe tải, phụ tùng ô tô, xăng dầu…Hình thức nhượng quyền này trên thực tế không phổ biến như loại hình nhượng quyền sử dụng công thức kinh doanh.

– Nhượng quyền thương hiệu sử dụng công thức kinh doanh (business format franchise):

Đây là hình thức chuyển nhượng phổ biến nhất, còn được gọi là nhượng quyền kinh doanh hoặc nhượng quyền thương mại được đề cập trong Pháp luật Việt Nam. Đây được xem là hình thức nhượng quyền chặt chẽ hơn hình thức trên, trong đó người nhượng quyền không chỉ cho phép người nhận nhượng quyền được phân phối sản phẩm dưới thương hiệu của người nhượng quyền mà còn được chuyển giao kỹ thuật kinh doanh, công thức điều hành quản lý và huấn luyện đội ngũ nhân viên cho bên nhận nhượng quyền.

– Nhượng quyền thương hiệu độc quyền (Master franchise):

Đây là hình thức mua franchise, mà trong đó người mua sẽ được phép thực hiện nhượng quyền lại trong 1 khu vực, lãnh thổ cụ thể và cam kết phát triển về số lượng đơn vị kinh doanh nhượng quyền ở từng giai đoạn cụ thể với bên bán.Người mua master franchise có thể nhượng lại cho bên thứ 3 dưới hình thức franchise phát triển khu vực (Area development franchise) hoặc franchise riêng lẻ (single-unit franchise. Nếu người mua muốn mở thêm các đơn vị nhượng quyền mới, thì cũng phải ký thêm hợp đồng khác với nội dung tương tự với bên bán. Theo hình thức đó, người mua không được phép nhượng quyền lại. Với hình thức này, người mua thương hiệu phải chủ động tìm kiếm nguồn khách hàng, phát triển thương hiệu trong khu vực.

– Nhượng quyền thương hiệu vùng (Regional franchise):

Đây được xem là hình thức franchise mà người mua regional franchise sẽ nhận nhượng quyền từ người chủ thương hiệu hay người mua master franchise để bán lại cho những người mua franchise nhỏ lẻ (singl-unit franchise) trong vùng (region) mà mình mua với các quy định theo thỏa thuận với công ty nhượng quyền. Hình thức đó giống như trung gian của master franchise và single-unit franchise. Điểm khác biệt giữa hình thức này với hình thức master franchise là chỉ có thể nhượng quyền lại cho những single-unit franchise chứ không được phép mở các cửa hiệu kinh doanh thương hiệu của mình.

– Nhượng quyền thương hiệu phát triển khu vực (Area development franchise):

Với hình thức này người bán được độc quyền mở ra các đơn vị kinh doanh (số lượng theo cam kết với bên bán) tại một khu vực, trên lãnh thổ nhất định và theo thời gian cụ thể. Người mua trong trường hợp này không được nhượng quyền lại. Họ sẽ phải cam kết mở bao nhiêu của hàng franchise trong khoảng thời gian nhất định. Nếu họ muốn bán franchise lại cho bên thứ 3 thì họ phải mua theo hình thức master franchise và người mua franchise phải trả 1 khoản phí lớn để có thể độc quyền mở những cửa hiệu nhượng quyền trong một khu vực và khoảng thời gian nhất định

– Nhượng quyền thương hiệu riêng lẻ (single-unit franchise) :

Oceanlaw là một trong các Hãng luật sở hữu trí tuệ có uy tín tại Việt Nam. Chúng tôi cung cấp các dịch vụ về sở hữu trí tuệ bao gồm: tư vấn, sáng chế/ kiểu dáng, bản quyền , nhãn hiệu, li-xăng, nhượng quyền thương mại & chuyển giao công nghệ… cũng như đại diện cho khách hàng trong việc xử lý các hành vi xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ.